حضوری گر همی خواهی از او غائب مشو حافظ

مَتی ما تَلقَ مَن تهوی دَعِ الدُّنیا وَ أَهمِلها

 در لغت نامۀ مرحوم دهخدا آمده است که
 « مَتی » اسم استفهام در زمان است.
 « مَتی » یعنی کی ، چه هنگام.
 
 هر گاه کلمۀ « ما » بر « متی » وارد شد یعنی «متی ما»
 آن وقت این ترکیب به معنای «هرگاه» خواهد بود.
 و در جملۀ شرطیّه به کار میرود.

 کلمۀ « تَلقَ » یک فعل است.
 صیغۀ آن مفرد مذکّر مخاطب است.
 سه حرف اصلی آن «ل ق ی» است.
 این فعل مضارع و معلوم است.
 «لِقاء» یک مصدر است به معنی «دیدار کردن».

 کلمۀ «مَن» یک اسم است به معنی «کسی».

 «تَهوی» یک فعل است در صیغۀ
 مفرد مذکّرمخاطب مضارع معلوم.
 سه حرف اصلیش « ه و ی » است.
 «هَوی» یک مصدر است به معنی «دوست داشتن».

 « دَع » یک فعل أمر است.
 یعنی « دست بردار » ،
 « رو بگردان » ،
 « ترک کن ».
 سه حرف أصلیش « و د ع » است.
 بنابراین « دَعِ الدُّنیا » یعنی
 « از دنیا دست بردار » ،
 « از دنیا  روبگردان » ،
 « دنیا را ترک کن ».

 « أَهمِلها» ،
 « أهمل» یک فعل است.
 « أهمل » یک فعل أمر است.
 حروف أصلیش « ه م ل » است.
 « إهمال » یک مصدر است.
 إهمال یعنی
 چیزی را به خود فروگذاشتن ،
 فروگذاشتن ،
 به خود واگذاشتن یا
 چیزی را رها کردن  و
 آن را به عمد یا نِسیان به کار نبردن ،
 گذاشتن چیزی را و
 آن را به إستعمال ناداشتن .
 ندیده گرفتن.
 بنابراین « أَهمِلها»
 یعنی
 آن را [ دنیــا ] را فروبگذار ورها کن وندیده بگیر.
 به عبارت بهتر
 دنیا را استوار و محکم و سخت نگیر
 یا
 دنیا را عزیز مدان
 یا
 به دنیا إعتماد مکن.

این جهان زندان ، و ما زندانیان
حفره كُن زندان و ، خود را  وارَهان

چیست دنیا ؟  از خُدا غافل بُدَن
نی قُماش  و نُقره  و فرزند  و زَن